BMI چیست و چه کاربردی دارد؟

شاخص توده بدنی (BMI) که بر اساس قد و وزن شما محاسبه می شود، میزان چربی بدن شما را تخمین می زند. این روش ممکن است به تشخیص برخی بیماری ها کمک کند. البته BMI همیشه به طور دقیق چربی بدن را تخمین نمی زند و نحوه محاسبه آن در بزرگسالان و کودکان متفاوت است. برای آشنایی بیشتر با BMI و نحوه محاسبه BMI تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

BMI چیست؟

شاخص توده بدنی یا BMI عددی برای تخمین میزان چربی بدن است که از تقسیم وزن (به کیلوگرم) بر مجذور قد (بر حسب متر مربع) به دست می آید. در بیشتر افراد این شاخص به میزان چربی بدن مربوط می شود، اما این رقم لزوما دقیق نیست و نمی تواند سلامت فرد را تعیین کند. به همین دلیل است که علاوه بر BMI، پزشک از آزمایش های دیگری نیز برای بررسی وضعیت سلامت فرد استفاده می کند.

چرا BMI اینقدر مهم است؟

چربی بیش از حد در بدن، احتمال انقباض بیماری قلبیو حمله مغزی و دیابت نوع 2 افزایش. همچنین ممکن است ناشی از کمبود چربی بدن باشد سوء تغذیه مقدار مناسب چربی بدن باعث می شود تا ویتامین ها و مواد معدنی راحت تر جذب شوند، انرژی بدن را تامین می کند و به حفظ دمای بدن و محافظت از اندام ها کمک می کند. بنابراین این شاخص که میزان چربی بدن را تخمین می زند بسیار مهم است.

جدول BMI نباید برای ارزیابی وزن کودکان و نوجوانان استفاده شود. محدوده وزنی مناسب برای این گروه را پزشک بر اساس سن، قد و جنسیت تعیین می کند.

اپلیکیشن های شاخص توده بدنی

1. نوع وزن را انتخاب کنید

BMI وزن را به چند دسته کیفی تقسیم می کند:

• سبک وزن (BMI کمتر از 18.5): در این مورد شما کاهش وزن با نظر یک متخصص تغذیه وزن خود را افزایش داده و باید افزایش دهید.
• محدوده ایده آل (BMI 18.5 تا 24.9): با توجه به قدتان، وزنتان خوب است و کمتر به بیماری های جدی مبتلا می شوید.
• اضافه وزن (BMI از 25 تا 29.9: شما کمی اضافه وزن دارید و برای حفظ سلامتی خود بهتر است وزن خود را کاهش دهید.

BMI بیش از 30 نشان دهنده افزایش وزن خطرناک است و برای حفظ سلامتی خود باید با کمک متخصص تغذیه وزن خود را کاهش دهید. با توجه به این شاخص، چاقی به 3 دسته تقسیم می شود:

• چاقی درجه یک: BMI بین 30 تا 34.9 بود.
• چاقی کلاس دوم: BMI از 35 تا 39.9
• چاقی کلاس III: شاخص توده بدنی بالای 40

BMI تنها ابزاری نیست که برای طبقه بندی انواع وزن استفاده می شود، ابزارهای دیگری نیز استفاده می شود، از جمله:

• اندازه گیری دور کمر
• اندازه گیری چین های پوستی در نواحی خاصی از بدن مانند پشت بازوها و زیر شانه ها.
• اسکن DEXA و نقشه برداری حجم هوا.

2. احتمال بیماری را بررسی کنید

اگر BMI شما کمتر از 18.5 باشد، احتمال ابتلا به برخی بیماری ها از جمله:

BMI بالا با احتمال ابتلا به سایر بیماری ها از جمله:

البته امکان ابتلا به بیماری های ذکر شده حتی بدون شاخص فیزیکی بالا نیز وجود دارد. همچنین ممکن است با وجود داشتن BMI بالا به هیچ یک از این بیماری ها مبتلا نباشید. ژنتیک و عوامل دیگری مانند سیگار کشیدن نقش مهمی در ایجاد این بیماری ها دارند.

اگر BMI شما نشان دهنده چاقی باشد، ممکن است پزشک یک پانل متابولیک جامع یا پانل لیپید را برای بررسی سلامت شما تجویز کند.

محدودیت در استفاده از BMI

1. محدودیت در تشخیص نوع وزن

• BMI بین توده بدون چربی (حجم همه چیز در بدن به جز چربی) و توده چربی تفاوتی قائل نمی شود. به همین دلیل ممکن است فردی به دلیل عضلانی بودن BMI بالایی داشته باشد اما توده چربی بسیار کم داشته باشد و بالعکس.
• این شاخص بین مردان و زنان تمایز قائل نمی شود، در حالی که زنان معمولا چربی بیشتری نسبت به مردان دارند.
• این شاخص به دلیل افزایش قد بزرگسالان در طول سال ها به روز نشده است.

استفاده از BMI برای برخی افراد صحیح نیست، از جمله:

• ورزشکاران و بدنسازان.
• کودکان و نوجوانان.
• زنان حامله
• افراد بالای 65 سال؛
• افرادی که به دلیل بیماری تحلیل عضلانی دارند.

2. محدودیت در تشخیص بیماری

اگرچه این شاخص برای تشخیص بیماری هایی مانند دیابت نوع 2 و بیماری قلبی استفاده می شود، اما این تشخیص دارای محدودیت هایی است، از جمله:

• BMI محل و توزیع چربی بدن را تعیین نمی کند. این مهم است، زیرا تأثیر تجمع چربی در یک قسمت از بدن مانند شکم با تأثیر آن در قسمت دیگری از بدن مانند ران ها متفاوت است.
• هنگام بررسی رابطه بین BMI و مرگ و میر، مواردی مانند سابقه خانوادگی دیابت، فشار خون بالا، بیماری های قلبی عروقی، کلسترول سابقه بالا یا خانوادگی سرطان در نظر گرفته نشده.

BMI برای کودکان و نوجوانان

محاسبه BMI برای بزرگسالان وابسته به سن نیست و برای مردان و زنان یکسان است. با این حال، BMI برای کودکان و نوجوانان کمی متفاوت است. پسران و دختران با سرعت های متفاوتی رشد می کنند و میزان چربی بدنشان در سنین مختلف متفاوت است. به همین دلیل BMI بر اساس سن و جنسیت در دوران کودکی و نوجوانی اندازه گیری می شود.

پزشکان و متخصصان به دلایل مختلفی کودکان را بر اساس وزن دسته بندی نمی کنند، از جمله:

• وزن آنها هر ماه تغییر می کند.
• تیپ بدنی پسران و دختران با سرعت های مختلف تغییر می کند.
• وزن با قد تغییر می کند.

پزشک پس از اندازه گیری شاخص توده بدنی کودک، رقم به دست آمده را بر اساس سن و جنسیت کودک در جدول مخصوص قرار می دهد و تشخیص می دهد که آیا کودک در محدوده سالم است یا خیر.

پرسش های رایج

1. چگونه BMI را محاسبه می کنید؟

برای این کار وزن خود را بر حسب کیلوگرم بر قد بر حسب متر تقسیم کرده و عدد حاصل را دوباره بر قد بر حسب متر تقسیم کنید یا به عبارتی وزن خود را بر مجذور قد خود تقسیم کنید. مثلاً اگر 60 کیلوگرم وزن و 1 متر و 60 سانتی متر قد دارید، 60 را بر 2.56 تقسیم کنید. به این ترتیب BMI شما 23.43 می شود و در محدوده طبیعی قرار دارید.

2. شاخص BMI نرمال چیست؟

محدوده طبیعی BMI بین 18.5 تا 24.9 است و نمی توان عددی برای بهترین BMI تعیین کرد. البته به یاد داشته باشید که میزان چربی بدن تنها راه تعیین آن است سلامت بدن نه. ژنتیک، فعالیت بدنی، سبک زندگی و وضعیت سلامت روان در سلامت کلی شما نقش دارند.

3. آیا BMI محدودیتی دارد؟

آره. نمودار استاندارد BMI به دلایل مختلف محدودیت هایی دارد. به همین دلیل مهم است که بیش از حد روی BMI تمرکز نکنید. با این حال، این روش سریع ترین راه برای ارزیابی چربی بدن است.

شما بگو

چقدر در مورد BMI می دانید؟ چقدر به حفظ وزن ایده آل علاقه دارید؟ در صورت تمایل می توانید تجربه و نظر خود را در قسمت نظرات بنویسید و این مطلب را از طریق شبکه های اجتماعی با دوستان خود به اشتراک بگذارید.

اصول و روش های عملی برای یادگیری سریع و دائمی هر زبان جدید